Sektörümüz Dünya Elektrik Sektörünün Neresinde?

Uzunca bir süredir size sektör mensubu okurlarıma kendi sektörümüzle alakalı bilgiler veriyorum. Rakamlar sunuyorum. İleriki sayfalarda sektörel köşelerimizde (şalt, sayaç, kablo ve anahtar olarak) bilgiler sunuyorum. Ülkemizdeki imalatçılardan, piyasaya sürdükleri ürünlerden bahsediyorum. Hangi ürünün daha çok satıldığından, Pazar paylarından söz ediyorum.

İthal ve ihraç ürünlerde cabası… Onları da satır aralarında zikrediyorum.

Hangi ürünlerimiz ithale muhtaç. Hangisinde kendi kendimize yeterliyiz. Bütün bunlardan zaman zaman kendi bilgimiz oranında bilgiler vermeye çalışıyoruz.

Ama ülkemizin elektrik sektörü; dünya elektrik sektörünün neresinde. Biraz bunun çerçevesini çizmek istiyorum. Yani ülkemizde üretimi ve satışı yapılan; şalt, sayaç, kablo ve anahtarın hatta bizim sayfalarımızda yer almasa da aydınlatma ürünlerinin (tabii istatistiklerden bahsediyorum, reklamlarından veya röportajlarından değil) ne kadarında kendi kendimize yeteriz? Ne kadarında %100 dışa bağımlıyız? Yada kısmen bağımlıyız? Bunlardan bahsedelim birazda. Tabii ki bu yazdıklarımız mot a mot gerçeğin ta kendisidir diyemeyiz ancak, yaklaşık bir çerçeve çizebiliriz. Şimdi bunlara önce şalt malzemeden başlayalım.

Şalt Malzeme: Ülkemiz ihtiyaçlarının dışa bağımlılığı en yüksek olanıdır. Önceki 40-50 yıl içinde ya uluslar arası büyük markaların inhisarında (tekelinde) olan bir sektörel birimimizdir. Siemens, Merlin Gerin ve son 20 yılda  Legrand, ABB, Möller, vs. gibi enternasyonel firmaların hakim olduğu bir birim. Özellikle 1994’den sonra ise Çin mallarının (ki oda yabancı menşeili) alternatif olmaya çalıştığı bir birim. Buna Sigma, Federal, Flash gibi yerli teşebbüsler çıkmaya çalışsa da bunlarda Çin desteklidir, hem de sesleri çok gür çıkamamıştır. Yani otomatik sigorta hariç %100 diyebileceğimiz dışa bağımlı bir sektör. Yalnız Sigma’nın son yıllarda ciddi bir yerli üretim gayretini görmekteyiz.

Kablo: Bu sektörümüz ise tam tersine %100’e yakın bir oranda yerli üretime dayalıdır. Hatta uluslar arası diyebileceğimiz Prysmian, Nexans, Demirer vs. de tamamen üretimini yerli kılmışlar ve adeta ülke üretiminin bir parçası olmuşlardır. Bunlara ilaveten Hes Kablo, Öznur Kablo, Pamukkale Kablo, Vatan Kablo, Altın Kablo, Tümka, Seval, Tek Kablo, Borsan vs. gibi yerli üreticilerimiz vardır. Bunlarında çok büyük oranlarda ihracaatlatı vardır.

Anahtar: Elektrik sektörü ve ülke ekonomimizin medar-ı iftiharlarıdır. Yalnızca Batı Avrupa değil, Çin’e ve diğer Uzakdoğu üretimlerine de kafa tutmaktadırlar…

Başta Viko, Makel, Günsan ve El-Bi olmak üzere tüm üreticilerimiz Dünya’ya kafa tutmakta ve rakip tanımamaktadırlar.

Örnek alınması gereken üretici profilimizdir. İhracatta rekor kırmaktadırlar.

Sayaç: Ülke standartlarına uygun tipte üretim yapılma zorunluluğu olduğundan ihracatı aşağı yukarı hiç olmayan bir birimimizdir. Zira her ülkenin standartı değişik olduğundan ihracat şansı çok azdır. Sınırlı sayıda ülkelere ihracaat yapılmaktadır.

Bu birimimizde Makel’in üstünlüğü vardır. Onu Luna ,Elektromed, Köhler takip etmektedirler. Viko da potansiyel bir üretici olarak apartta beklemektedirler.

Aydınlatma: Elektrik – Aydınlatma sektörünün en kahırlı işlerindendir. Hem dışa bağımlı hem ihracat yapabildiğimiz ilginç bir sektörel birimimizdir. İç ve dış piyasaya birbirlerine bağımlı ve grift bir ilişki içerisindedir. Birkaç köklü firma hariç genelde kimin ne yaptığı belli değil. En çok batan üreticide aydınlatma sektöründen çıkmıştır.

Üreticilerin tamamına yakını hem ithalatçı hem de ihracatçıdır. Tabii köklü olanlardan bahsediyorum. Aylık pazar, diğer şalt, anahtar, kabloya göre daha düşüktür. Ama sayaçtan yüksektir.  

Gelecek sayıda bu çerçeveyi daha da genişletip detaylandırabiliriz.