Referandum Nimetleri

Evet, mi? Hayır mı? Sandıktan ne çıkar onu şimdiden bilmek imkânsız, ancak hükümet doğal olarak istediği sonucu alabilmek için elinde bulundurduğu bütün imkânları sonuna kadar kullanıyor. Tabi vatandaş olarak bu durumdan çokta şikâyetçi olduğumuz söylenemez yine de getirilen yeniliklerin ve yapılan değişikliklerin bir kısmının uygulamada çokta işe yaramayacağını düşünmekteyim. Referandum olmasaydı bunlar büyük ihtimalle yine yapılacaktı ancak bu kadar kısa sürede değil de belki birkaç yıl içinde hatta bir sonra ki genel seçimlere kadar ertelene bilinirdi. 


Gelelim değişikliklere ve yeniliklere;

Gelir Testi ve Genel Sağlık Sigortası karmaşasına son verildi diyebiliriz. 1 Ocak 2012 tarihinde hayatımıza giren Genel Sağlık Sigortası kavramı birçok kişiye çok yüksek tutarda prim borcu tahakkuk ettirilmesine neden olmuştu. Daha sonra ki yıllarda birkaç defa borç, faiz silinme yoluna gidilerek düzeltilmeye çalışıldıysa da bir sonuca varılamadı. Ancak en son yapılan düzenleme ile birlikte Nisan 2017 tarihinden itibaren hiçbir sağlık güvencesi olmayan ve Gelir Testi ’ne girmeyen kişiler aylık 53 TL prim ödeyerek sağlık hizmeti alabileceklerdir. Kişi gelir testine girer ve yaşadığı hane içerisindeki kişi başına düşen gelir 592,5 TL’nin altında çıkarsa bu durumda prim ödemeden sağlık hizmetlerinden faydalanabilecek.


Yıllardır esnafımızın dile getirdiği işsizlik maaşı talepleri sonunda amacına ulaştı. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa Ek Madde 6 ile, Esnaf Ahilik Sandığı ile düzenleme gelmiştir. Bu kanuna göre eski adıyla BAĞ-KUR’la yeni adıyla 4/B’li olanlardan sadece  jokey ve antrenörler ile köy ve mahalle muhtarları muaf tutulmuştur. Ahilik sandığı ödemeleri 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren %2 sigortalı ve % 1 devlet payı olarak yapılacaktır. Ödemeye hak kazanabilmek için son 120 gün kesintisiz çalışma şartı bulunmaktadır. Bu şartı yerine getirmiş olanlardan son üç yıl içinde;


 600 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 180 gün,


900 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 240 gün,


 1.080 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 300 gün, Süre ile Esnaf Ahilik Sandığı ödemesi verilecektir.


Ve gelelim dağ fare doğurdu diyebileceğimiz 6824 sayılı Kanunun 4’üncü maddesi ile Gelir ve Kurumlar Vergisi mükel lefleri için vergi indirimi uygulamasının mevzuatımıza girmesi. Özellikle son yıllarda artmakla birlikte çıkarılan vergi affı ve faiz, gecikme zamlarının silinmesi birçok kişide huzursuz olmasına neden olmuştur. Vergisini zamanında ödemeyene mükâfat olarak değerlendirildiği için vergisini zamanında ödeyene ise bir indirim çok uzun zamandır beklenen bir mükâfattı. Ancak yukarıda da belirttiğim gibi tam olarak dağ fare doğurdu, hükümet %5 gibi bir indirim oranı belirledi aslında sigorta primlerinde olduğu gibi %5 lik bir indirim hiçte azımsanacak bir teşvik indirimi değildi. Tabi ki indirim oranının uygulanacağı tutar, matrah yerine vergi tutarı olunca işin göstermelik yapıldığını düşünmemek elde değil. Ayrıca yine de bu imkândan faydalanmak bu kadar kolay değil göstermelik bu indirim faydalanmak için hiçte azımsanmayacak şartların istenmesi yine vergi ödenmesine teşvikin amacına ulaşmasına engel olacağı düşüncesindeyim. 


İndirimden yararlanmanın şartları


İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş ve ödemelerinin süresi geçmeden yapılmış olması gerekmektedir.


İndirimin uygulanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil) 1.000 Türk Lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması, şarttır.


İndirimin uygulanacağı beyannamenin verildiği dönem ile önceki 4 yıl boyunca VUK 359. Maddesinde belirtilen fiilleri işlediği tespit edilenler yine indirimden faydalanamayacaklardır.


Tüm bu zor şartları yerine getiren ve kendisine lütuf olarak verilen % 5 dev indirimden faydalanmak isteyenler için örnek bir hesaplama aşağıda ki gibidir.

Örneğin 100.000 TL kar eden Kurumlar Vergisi mükellefi, %20 oranında Kurumlar Vergisi tahakkuk edecek. Yani 20.000 TL Kurumlar Vergisi ödeyecektir. Evet işte işin can alıcı kısmı bu noktada devreye girmektedir, %5 lik indirim ödenecek vergi üzerinden hesaplanarak indirilecektir. Örneğimize göre 1.000 TL tutarında bir indirim söz konusu olacaktır. Hiç yoktan iyidir diye düşünülebilir ancak yılların beklentisi olarak çıkarılan ve vergi ödemeye teşvik etmesi açısından daha iyi bir yenilik getirilebilirdi. Önümüzde SGK primlerine uygulanan ve birçok işveren tarafından titizlikle takip edilen teşvikin sadece görünürde ki %5’ini alan ancak işin esasını kapı dışına bırakan bu vergi teşvikinin bu haliyle amacına ulaşacağını kesinlikle düşünmüyorum.



Vergi de beklentileri karşılayamayan bu teşvikin aksine SGK primlerine ilave bir teşvik daha geldi. Teşvik kapsamında, Şubat 2017’den itibaren İŞKUR’a kayıtlı, son 3 ay işsiz olanları işe alan işverenler, söz konusu kişiler için sigorta primi ile gelir ve damga vergisi ödemeyeceklerdir.


Sigortalılar açısından teşvikten yararlanma koşulları şu şekilde:

Sigortalının; 

- 01.02.2017 – 31.12.2017 arasında işe alınmış olması,

- Sigortalının İŞKUR’a kayıtlı işsiz olması,

- İşe giriş tarihi itibariyle işe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin SGK’ ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması gerekiyor. 

İşverenler açısından teşvikten yararlanma koşulları ise;

- İşyerinin özel sektör işveren olması,

- Sigortalının işe alındığı işyerine ait Aralık 2016’ya ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması,

- Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde kuruma verilmesi, tahakkuk eden sigorta primin yasal sürede ödenmesi.


Başta da belirttiğim gibi bu tür teşvik ve destekler dünyanın hemen hemen her yerinde olduğu gibi ülkemizde de bir seçim kozu olarak uygulamaya konuldu diye düşünebiliriz. Sizde yukarıda ki bilgileri okuduktan sonra Vergi ve SGK da ki teşvikler açısından uçurum fark olduğunu göreceksiniz. Ancak her ne amaçla olursa olsun vatandaşın faydasına olan bu yenilik ve değişiklikler İnşallah daha da geliştirilir. Sözde değil Özde yapılan değişiklik ve yenilik dileğiyle…