21 Nisan 2015 günü Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan bültende bina inşaat maliyetlerinde 2015 yılının ilk 3 ayında neler değişmiş karşılaştırmalı olarak belirtilmiştir. Mevcut bültende açıklanan verilere göre inşaat sektörünün maliyetleri ile ilgili nasıl bir gelişme olmuş rahatlıkla görebiliyoruz.
2015 yılı ilk çeyreğinde 2014 son çeyreğine göre işçilikte %3.3 artarken malzeme maliyetlerindeki artış % 2.1 olarak gerçekleşmiş görünüyor. 3 aylık dönemi içeren bu veri 4 ile çarpılırsa yıllık bazda karşımıza ciddi bir maliyet artışı potansiyeli olduğunu da gösteriyor. Burada ilginç olan kura rağmen işçilik artışının malzeme maliyet artışının altında kalmasıdır. İşçilikteki bu değer artışı sektördeki büyümeye paralel kalifiye eleman sıkıntısının yüksek olmasıyla açıklanabilir.
Malzeme maliyetlerinin dolar bazında değerinin düşmesinin de kur artışına rağmen malzeme maliyetlerinin sadece %2.1 artışına neden olmuş. USD’nin yıl başında 2.22 Mart ayında ise 2.64 seviyelerinde olduğunu düşünürsek kur artışı (dolar için) %19 mertebelerinde olmuştur. Oysa malzeme maliyetlerine bunun yansımadığını görüyoruz. Bu nedenle de malzeme fiyatlarında kura bağlı olarak ayarlamalar yapılmış gibi bir izlenim edindik.
Bu tabloda bizi tedirgin eden veri 4 aylık ortalamalardan gelmektedir.
Son 4 çeyreğin ortalamalarına baktığımızda işçilik maliyetlerindeki artışın %9.9 olarak gerçekleştiğini, malzeme maliyetlerinde ise değişimin % 9.1 civarında olduğunu görüyoruz.
Bu tür maliyet artışı 2014 yılı dört çeyrek ortalamalarının oldukça üzerinde olup. Enflasyon konusunda yukarı yönlü riskler oluşturmaktadır.
Burada kritik soru şu; Eğer inşaat sektörü maliyetleri %10 civarında artarsa, yeni yapılan yerlerin fiyatları nasıl oluşacak? Bu maliyet artışı kardan mahrum kalınarak mı yoksa fiyatlara kar marjıyla birlikte eklenerek enflasyona katkı yaparak mı oluşacak hep birlikte göreceğiz.
Burada belirleyici husus piyasa canlılığı olacaktır. İnşaat sektörü stoğu, ciroları, kapasite kullanımı gibi veriler maliyet artışlarının kara ne kadar yedirilebileceğinin de cevabını saklamaktadır.
Bizim sorunumuz yine aynı; Uzun vadeli projelere teklif verirken, maliyet oluştururken hangi kuru baz alacağız..? Saygılarımla,
Facebook Yorum
Yorum Yazın